ارزیابی عوامل درون فردی و بین فردی مرتبط با مصرف سیگار در نوجوانان پسر زرندیه بر اساس نظریه رفتار برنامه ریزی شده

بیشتر بزرگسالان سیگاری در دوران نوجوانی مصرف سیگار خود را آغاز کرده اند، بنابراین پیشگیری از مصرف دخانیات در نوجوانان یکی از اهداف بهداشت عمومی است. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی عوامل درون فردی و بین فردی مرتبط با مصرف سیگار در نوجوانان پسر زرندیه بر اساس نظریه رفتار برنامه ریزی شده در سال 1390 انجام شده است. 400 دانش آموز دبیرستانی در این مطالعه مقطعی شرکت داشتند. وضعیت مصرف سیگار در 30 روز گذشته به عنوان متغیر وابسته، عوامل فردی (سن، سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده و عزت نفس) و عوامل بین فردی (اعضاء خانواده سیگاری، دوستان سیگاری، داشتن اتاق مستقل، عضویت در یک تیم ورزشی، معدل سال قبل، وضعیت اشتغال و سواد والدین) به عنوان متغیر مستقل وارد مطالعه شدند. داده های جمع آوری شده با آمارهای توصیفی، تی مستقل و رگرسیون لجستیک تجزیه و تحلیل شد. میانگین سنی نوجوانان شرکت کننده در مطالعه 7/16 با انحراف معیار 5/1 و میزان شیوع مصرف فعلی سیگار 7/14% بود. در تحلیل رگرسیونی مشخص گردید عوامل درون فردی مرتبط با مصرف سیگار به ترتیب اهمیت عبارتند از خودکارآمدی، باورهای هنجاری، باورهای رفتاری، عزت نفس و آگاهی و از عوامل بین فردی نیز خانواده و دوستان سیگاری و عضویت در تیم ورزشی به ترتیب مهمترین تعیین کننده های مصرف بودند. با توجه به اینکه خودکارآمدی، باورهای هنجاری و رفتاری، عزت نفس، آگاهی و نیز خانواده و دوستان سیگاری و فعالیت ورزشی تعیین کننده های مصرف سیگار در این مطالعه بودند. بنابراین برنامه های پیشگیری از مصرف سیگار در نوجوانان بایستی در طراحی و اجرای مداخلات پیشگیری این عوامل را در نظر گیرند. کلید واژگان: